Wat is Autisme – Uitleg, kenmerken, voorbeelden en video

Nederlandse uitleg over autisme. Kinderen waarbij een Autisme Spectrum Stoornis (ASS) is vastgesteld, tonen een andere manier van denken. Dit heeft invloed op tal van situaties, zoals het empathisch vermogen. Ook op het gebied van de communicatie en interactie met anderen zijn er duidelijke verschillen in vergelijking met kinderen zonder autisme. De prikkels die via de zintuigen worden opgepakt, bijvoorbeeld geluid of temperatuur, worden op een andere manier verwerkt. Het gevolg is dat kinderen met autisme juist extra gevoelig zijn voor bepaalde prikkels terwijl andere prikkels juist veel minder worden opgemerkt.

De manier waarop de zintuigen van kinderen met autisme werken, wijkt sterk af in vergelijking met een ‘normale’ situatie. Het zien, horen, ruiken, proeven of voelen, wordt onder invloed van autisme, op een andere manier verwerkt. Dat wil niet zeggen dat het verwerken van zintuigelijke ervaringen bij elk kind met autisme gelijk is, ook onderling kunnen er aanzienlijke verschillen zijn. Het unieke van elk kind komt ook bij autisme duidelijk naar voren. Er is bijvoorbeeld altijd sprake van een sterke en zwakke kant, mar dit kan per kind verschillen. Zo kan het ene kind met autisme juist extra goed zijn in het onderscheiden van details en kan het juist extreem eerlijk en direct zijn. Een ander kind met autisme kan daarentegen op heel andere vlakken excelleren.

Naast de individuele kwaliteiten van een kind met autisme, is er vaak ook sprake van moeilijkheden bij de gangbare eigenschappen. Zo kan het voor een kind met autisme moeilijk zijn om sociale contacten aan te gaan. Het onderhouden van vriendschappen kan daardoor stroef verlopen. Naast de sociale vaardigheden kunnen ook andere, ogenschijnlijk, normale activiteiten een hele uitdaging zijn. Het aanbrengen van structuur, overzicht houden en een summiere interesse zijn enkele van de bekende voorbeelden. Autisme gaat daarbij niet zelden gepaard met een verstandelijke beperking. Ook hierbij geldt dat dit geen vaststaand gegeven is: onder autistische kinderen zien we ook juist een grote verscheidenheid in intelligentie.

Autisme kenmerken

Een signalen c.q. symptomen zijn kenmerkend voor een kind met autisme:

  • Angstervaringen leiden tot koppigheid en driftbuien
  • Vaak een trage ontwikkeling van de taal
  • Bijzonder tot extreem gevoelig voor prikkels uit de directe omgeving zoals geluid, temperatuur of aanraking
  • Krampachtig vasthouden aan bepaalde gewoontes en gedragingen
  • In sociale situaties vertoont men snel angstig en onhandig gedrag
  • Beperkte mate van empathie, oogcontact, gezichtsuitdrukkingen en een afwijkende lichaamshouding
  • Moeilijkheden bij het onderhouden van een sociaal leven en dito contacten
  • Veranderingen worden als uitdagend ervaren
  • Sociale ervaringen leiden niet direct tot het aanleren van bepaald gedrag
  • Beperkte belangstelling gecombineerd met het ontbreken van diepgang en interesse
  • Opvallend ‘ouwelijk’ taalgebruik
  • Interpretatie van zinnen is vaak letterlijk
  • Beperkte motorische ontwikkeling
  • Eetproblemen komen ook vaak voor bij Autisme
  • Typisch, aan autisme gerelateerd gedrag (fladderen, draaien met hand of vingers of complexe bewegingen maken met het lichaam)
  • Afwezigheid van spontaniteit

Video over autisme

In de onderstaande Nederlandse video wordt helder uitgelegd hoe autisme functioneert en wat het precies inhoudt. De video biedt inzicht in de kenmerken en eigenschappen van autisme, waardoor kijkers een beter begrip kunnen krijgen van deze neurologische ontwikkelingsstoornis. De uitleg is informatief en toegankelijk, waardoor het voor een breed publiek makkelijker wordt om te begrijpen wat autisme is en hoe het van invloed kan zijn op individuen.

Autisme DSM

Een Autisme Spectrum Stoornis (ASS), is een benaming uit de DSM (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders). Dit internationale classificatiesystemen in de geestelijke gezondheidszorg is een van de meest gebruikte systemen om specifieke stoornissen te kunnen duiden. In de DSM worden de meest voorkomende stoornissen beschreven op basis van de waarneembare kenmerken en symptomen. Door dit systeem worden vele vormen van autisme onder een noemer geplaatst.

Voorheen waren er verschillende vormen van autisme:

  • Klassiek autisme of autistische stoornis
  • Syndroom van Rett
  • De overige, niet nader gespecificeerde vormen van autisme zoals PDD-NOS
  • Syndroom van Asperger
  • Desintegratieve stoornis

De subgroep Multiple complex Developmental Disorder (McDD), wordt in Nederland als aparte groep onderscheiden en is niet als typisch autismespectrumstoornis gezien. Dat laatste is dan ook de verklaring waarom McDD niet in de DSM is opgenomen. Onder kinder- en jeugdpsychiaters wordt deze term echter wel vaak gebruikt.

Bij kinderen waarbij McDD is vastgesteld staan niet de contactproblemen centraal, maar juist het reguleren van emoties en gedachten. Op basis van DSM-5 kan men dus allen een autismespectrumstoornis vaststellen. Het is als het ware een verzamelnaam voor een groep gerelateerde stoornissen in het autismespectrum. Simpel gezegd betekent dit dat er wel verschillende gradaties kunnen voorkomen, maar dat deze niet als een op zich staande stoornis wordt gediagnosticeerd.

Met de komst van DSM-5, zijn er geen drie, maar slechts twee domeinen. Voorheen waren dit:

  • 1 Beperkingen op het gebied van sociale interactie
  • 2 Communicatie beperkingen
  • 3 Kenmerkende patronen in het gedrag

Tegenwoordig de volgende twee DSM-5 domeinen:

  • 1 Beperkingen op het gebied van sociale communicatie en interactie
  • 2 Herhalende gedragingen en specifieke interesses

Mogelijk oorzaken autisme

De manier waarop de hersenen van iemand met autisme zijn aangelegd, is anders. Het vermoeden bestaat dat erfelijkheid hierbij een rol speelt. Voor dit vermoeden zijn er een aantal aanwijzingen:

  • Autisme komt zowel onder mannen als vrouwen voor. In vergelijking met vrouwen, komt dit bij mannen echter vier keer vaker voor.
  • Indien er binnen een gezin al sprake van autisme bij een van de kinderen, dan verhoogt dit de kans op autisme bij andere kinderen.
  • In het geval van autisme bij een helft van een tweeling, is de kans groot dat de ander ook autisme heeft.

Er is (momenteel) nog geen onomstootbaar bewijs dat autisme erfelijk is. De genetische aanwijzingen hiervoor ontbreken. Zo is er bijvoorbeeld geen gen ontdekt wat autisme kan veroorzaken. Naast het vermoeden van erfelijke factoren, kan ook de leeftijd van de ouders een rol spelen.

Autisme comorbiditeit problemen

Autisme is een ontwikkelingsstoornis met een duidelijke impact op een groot scala aan terreinen. Dit is vooral zichtbaar op het gebied van de sociale omgang, communicatie en inlevingsvermogen.

Zo hebben kinderen met autisme, moeilijkheden om vriendschappen te sluiten en niet zelden is er sprake van eenrichtingsverkeer. Zo is een kind met autisme minder snel geneigd om interesse te tonen in de ander en is men zich vaak niet bewust van het gebrek aan interesse bij de ander als men over een, voor een autistisch kind, interessant onderwerp vertelt.

Voor jongeren met autisme kan het lastig zijn om veranderingen te accepteren. Men functioneert veelal beter als er sprake is van duidelijke routines en gewoonten. Met name de behoefte aan een duidelijke structuur is hierbij essentieel.

Naast bovenstaande situaties is er ook van sprake van comorbiditeit met andere stoornissen:

ADHD en autisme bij kinderen

Kinderen met autisme kunnen moeilijk omgaan met verandering. Net als kinderen met ADHD kunnen deze kinderen zich erg druk gedragen. In veel gevallen is er dan ook sprake van een overlap tussen deze twee stoornissen, wat logischerwijs tot veel verwarring kan zorgen.

Angststoornis en autisme
Veranderingen en onvoorspelbare uitkomsten kunnen bij kinderen met autisme leiden tot angstig gedrag. In veel gevallen uit zich dat in woede en driftbuien.

Taal- en spraakproblemen bij autisme
Kinderen met autisme kunnen goed leren spreken als er sprake is van een normale algemene ontwikkeling. Opvallende genoeg is de spraak vaak monotoon en komt het gebruik van ouwelijke taal vaak voor. Een ander opvallende eigenschap is dat kinderen met autisme, de woorden vaak letterlijk opvatten en er weinig ruimte bestaat voor interpretatie. Zaken als beeldspraak en spreekwoorden kunnen lastig zijn voor kinderen met autisme.

Motorische problemen autisme
Kinderen die gediagnosticeerd zijn met autisme hebben vaak een houterige motoriek en kunnen enigszins stijf en onhandig overkomen. Dit wordt veroorzaakt door een niet optimaal ontwikkeld zenuwstelsel. Naast problemen met de motoriek heeft dit ook gevolgen op andere gebieden. Niet zelden is er sprake van DCD in combinatie met een stoornis in het autistisch spectrum (ASS).

Cognitieve problemen autisme
Bij kinderen met autisme kan er tevens sprake zijn van een verhoogde kans op dyslexie of dyscalculie.

Geef een reactie