Moet je mensen vertellen dat je een diagnose ADHD of ADD hebt? Ik zou het niet vertellen.

Als je net een ADHD of ADD diagnose hebt gekregen en alle puzzelstukjes op de plaats vallen, dan krijgen velen van ons de neiging om het wel van de daken te willen schreeuwen. Doe dat toch maar niet.

Kanye West gezien die Donald Trump steunt? Ik ga me hier niet met politiek bemoeien. Kanye is voorstander van sommige onderdelen van het beleid van Trump – vooral werkeloosheid en de hoge straffen. Dan kun je kritiek verwachten. Kanye is naast artiest en zakenman ook erg open over zijn Bipolaire stoornis. En wat haalde Trump-tegenstander en CNN-presentator Don Lemon erbij om Kanye West te bekritiseren? Precies, de diagnose! Shaming met zijn diagnose. Dat is niet waar je in wilt belanden. Dat mensen je diskwalificeren om je ADHD diagnose.

Zo voorkom je diagnose-shaming

Of en aan wie je een intiem gegeven zoals een diagnose verteld, zou een weldoordachte beslissing moeten zijn en niet impulsief of gebaseerd op goed vertrouwen.
Ik ken mensen die het aan hun baas hebben verteld zonder in problemen te komen. Maar ik ken ook een ervaringsdeskundige (manager in de overheid) die jaren geen promotie meer kreeg na een artikel van zijn hand over ADHD. Ik ken ook een man die bij een internationaal IT-bedrijf werkte die zes jaar geleden zijn ADHD aanpakte en zijn drankprobleem en dat na al die jaren vertelde. Kon ook vertrekken. Dus wees niet goedgelovig op dit punt!

Wat je moet weten als je open kaart wilt spelen

Er zijn drie dingen waar je over na moet denken voor je open kaart gaat spelen.

  • 1 Als je iets verteld hebt, kun je het niet terugdraaien. Als je van idee verandert, of het verkeerd wordt begrepen, dan kun je niet terug.
  • 2 Voor je het vertelt, kun je wellicht onderzoeken hoe die persoon denkt en vindt van ADHD.
  • 3 Mensen praten. Als je het aan de persoon zegt, gaat die persoon het aan anderen doorvertellen. Misschien niet eens bewust met kwade bedoelingen, maar je kunt het dan niet terugdraaien en je privacy herstellen.

Op je werk kan het tegen je gebruikt worden

Dus over het algemeen gesproken zijn er meer risico’s en gevaren als je iemand op je werk over je ADHD vertelt. Vooral een leidinggevende. Als je vertelt over je ADHD kan het zijn dat mensen anders naar je kijken. Ook al is er niks veranderd aan de manier waarop jij je werk doet en verschilt de kwaliteit van werk van jou niet wezenlijk dan dat van collega’s. Zonde om hierdoor verlengen van jaarcontracten, vaste aanstellingen, promoties en salarisverhogingen mis te lopen.

Het is jouw persoonlijke informatie

Je hoeft je niet voor je ADHD te schamen. Het is daarentegen wel jouw persoonlijke informatie. Het moet jouw keus zijn wie, wat, wanneer en hoe te horen krijgt.
Ik ga met ADHD’ers die ik bijsta in mijn praktijk KRACHT! hier altijd uitgebreid op in. Ik vind het een cruciale vraag. Zeker ook met de mensen die in herstel zijn gegaan van ADHD en verslaving. Praat er liever met een andere ADHD’er over dan met een collega.

12 gedachten over “Moet je mensen vertellen dat je een diagnose ADHD of ADD hebt? Ik zou het niet vertellen.”

  1. Hoi Joris,
    Ik praat erover als het helpend is voor mezelf, voor de ander of voor onze samenwerking. En dus ook in die volgorde. Nu scheelt het dat ik van ADHD mijn werk heb gemaakt als coach en trainer dus kan ik er gemakkelijker een draai aangeven…. Als ik merk dat ik het als excuus ga gebruiken, dan fluit ik mezelf terug en bekijk ik grondig naar de onderliggende reden van mijn excuus. Op die manier vind ik altijd een reden of behoefte die ik kan loskoppelen van mijn adhd. Bv ik was niet gemotiveerd, ik was de tijd vergeten, ik heb teveel taken achter elkaar gepland, ik ben moe, ik ben iets te enthousiast geweest….. groetjes Hetty

  2. Interessant,
    Ik denk inderdaad dat het beter is het niet te vertellen op je werk.
    Ik ben werkeloos /ziek en zit nu in traject: diagnose ADD/ trauma.
    Maar ook kan ik niet vertellen dat ik borstkanker heb gehad .
    Zo voelt werk als verstoppertje spelen .
    Hoe ga je om met je beperkingen, ziektes op je nieuwe werk?
    Ik wil mij graag uiten.

  3. En wat vul je in bij het aanvragen van je rijbewijs? Die vraag wordt nl gesteld. Als je nee invult en je bent betrokken bij een ongeluk dan komt een verzekerimg er wellicht achter. Dan sta je niet sterk en kan de schade op diegene worden verhaald!?

  4. Hoi,
    Ik vind dat je als je het zelf wil je het best moet kunnen vertellen. Men maakt ook gebruik van jou kwaliteiten als adhd- er. Jij bent wie jij bent en wat je doet mede door je adhd. Blijkbaar vond men op het moment dat je ging werken waar je werk die kwaliteiten juist een pluspunt om juist jou aan te nemen. Dit is dan ook wat ik zodra ik comnentaar krijg zou zeggen. Nog niet voorgekomen. Ik heb wel uitleg gegeven over adhd en de weg die ik heb afgelegd om te zijn wie ik nu ben. Natuurlijk met vallen en opstaan. Natuurlijk met veel twijfels maar juist het feit dat mijn werkgever aangeeft dat ik dingen goed doe ben ik diezelfde adhd dankbaar voor wie ik daardoor kan zijn.
    Groetjes Jacqy

  5. Dus in de praktijk ‘Kracht!!!’ wordt verteld dat je maar beter kunt zwijgen over je ‘zwakheid’ ? Hm…
    Toch snap ik de uiteenzetting wel hoor, juist omdat er nog zo weinig kennis is van ADHD onder de mensen dan alleen ‘beetje druk’, kun je misverstanden krijgen.
    Maar gaan we die onwetendheid dan maar lekkere koesteren door niet open te zijn?
    Ik ben het er mee eens dat je niet direct van de daken moet schreeuwen dat je ADHD hebt, voordat je goed kunt vertellen wat jou daarin sterker maakt dan anderen en waar je meer moeite mee hebt. Dan is het juist een uitgelezen kans om te laten zien dat iemand met ADHD prima kan functioneren.
    Hoe meer kennis bij de omgeving, hoe meer acceptatie door de omgeving.

  6. Ik heb inderdaad ook slechte ervaringen met mijn te goed van vertrouwen zijn van het vertellen over mijn ADHD. Ik had het al ergens in het begin van mijn aanstelling verteld en was er naar mijn HR-medewerker open over (niet naar de rest van mijn collega’s).
    Op een gegeven moment werd ik in zulke mate dwarsgezeten door een collega dat ik het met ‘pesten’ zou bestempelen. Ik kwam overspannen thuis te zitten. Maar in de oplossing van het conflict werd vooral de nadruk gelegd op mijn ADHD, als ik daaraan zou werken, zou ik me niet meer zoveel aantrekken van het slechte gedrag van mijn collega. Natuurlijk deels waar, door ADHD reageer ik sterker, maar niet de kern van het probleem. Mijn overspannenheid werd dus bestempeld als ‘niet werk gerelateerd’.
    Tegenwoordig kijk ik wel uit wat voor persoonlijke info ik deel voordat het tegen me gebruikt word.
    Toch is het jammer dat we er niet opener over kunnen zijn. Als ik mijn werk zou kunnen aanpassen aan mijn ADHD brein, zou ik veel meer werk kunnen verrichten voor mijn werkgever.

  7. Ik werk voor iemand met ADD, en heb zelf ook deze diagnose. Het was erg leuk om het te herkennen bij hem en vervolgens gelijk te krijgen toen hij het in een gezellig gesprek aan me vertelde.
    Ik heb er geen vervelende ervaringen mee dat ik het heb verteld, maar dat komt ook omdat ik erg opgeknapt ben van de diagnose en nu veel beter functioneer nu ik het weet en er rekening mee kan houden.
    Ik ken mezelf veel beter, en ook mijn sterke en zwakke kanten.

  8. Ik had het ook verteld. Geen last gehad. Moest op een gegeven moment wel mijn groot rijbewijs verlengen en dus de eigen verklaring invullen. Overlegd met werkgever of ik dat ook moest vermelden gebruik nl ritalin. Beter van wel zij hij. Nou ik wou dat ik het nooit vermeld had. CBR moeilijk doen ik moest naar een psychiater a 150 euro.gesprek van 10 min. Hij vond het allemaal maar onzin die test van CBR. Toen zou ik nog een rijtest moeten. Ik was al meer dan 20 jaar beroepschauffeur en kon van de een op de andere volgens CBR niet meer rijden 😡na veel bellen en mailen werd de rijtest gecanceld. Ik werd door de psych goed bevonden en zodat ik dit de rest van mijn werkzame leven niet weer dit mee hoef te maken. En dat om een pilletje dat je in principe beter laat functioneren🤗nu neem ik de Rita alleen meer s’avonds in neem na het werk en ik het ook niet meer zal melden

  9. Zelf heb ik de diagnose ADHD gehad, maar ik vind zelf dat ik het niet heb, reageer vaak wel snel, maar zelf denk ik dat ik hoogsensitief ben, en heb een gezin met 5 kids wat ook veel energie vraagt en als het dan teveel word is het batterijtje gauw leeg, en overprikkeld, denk eerder dat ik perfectionistisch ben.
    Zeg het alleen tegen mensen die ik echt vertrouw en die zeggen dan dat het niet zo is. Kan ik de diagnose nog terugdraaien.

  10. Ik ben zelf altijd heel open over mijn stempeltjes adhd/hsp/bipolair.
    In mijn beleving helpt dat mensen te laten ervaren dat het gewoon zijnsvormen zijn van de prikkelverwerking/het functioneren van het brein, die passen binnen de bandbreedtes van genetische spectrum.
    Ik praat er ook over hoe ik dingen ervaar. Waarom ik daar dan soms ziek van word. Maar eigenlijk altijd op een beschouwende manier. Ik ben ook altijd geïnteresseerd in het wel en wee van mijn collegas. En die zijn ook blij dat ze zich vrij en veilig kunnen uiten.
    Binnen ons bedrijf ga je niet weg omdat je een vlekje hebt. Iedereen heeft wat en je kunt er alleen maar het beste van maken. Ook een functie is meestal aan te passen. En als dat niet (meer) lukt, kijk je naar andere mogelijkheden gericht op de kwaliteiten die iemand wel heeft.
    Ieder heeft zijn dingen en iedereen mag af en toe klagen. Te veel klagen is een ‘te’ woord…
    Redenen: gekletst wordt er toch wel, dan ben ik het voor of ik ben erbij.
    Mensen hebben ook gezien dat ik een aantal jaren geleden heel ziek was en nauwelijks kon functioneren.
    Door de dagelijkse overprikkeling door een niet erkende adhd, een druk eigen bedrijf, veel activiteiten en een druk gezin en dan natuurlijk nog meer drukte erbij zoeken om de pijn niet te hoeven voelen 😉 seizoensinvloeden als extra licht in de zomer waardoor ik dan helemaal hyperactief (lees manisch) werd met vervolgens in de winter de bijbehorende dip… was ik op mij 48e zo uitgeput dat ik in de war raakte, uitvalsverschijnselen in mijn brein, nooit meer sliep etc… en gewoon doorlachen natuurlijk.
    Ik heb altijd geprobeerd een paar uur per week te blijven werken.
    Anyway, als je dan niet meer kunt, wordt er toch wel over je gekletst. Het medicatietraject, met het effect dat dat weer heeft, maken mensen ook mee. Dus ook daar ben ik open in.
    Nu ben ik meer terug, nooit meervolledig, dat zal niet lukken. Maar door uiteindelijk een enorme dosis methyfenidaat verdwijnt de chaos en de overprikkeling. Waardoor ook de langetermijn overprikkeling verdwijnt (het in de war raken, depressies, slapeloosheid etc) en ben ik op mijn werk een betere collega en een betere versie van mijzelf. Mijn goede gaven (vd adhd) blijven: een onderzoekende vrij associerende geest scherp waarnemingsvermogen etc (ikben onderzoeker), terwijl de nadelen sterk verminderd zijn: ik kan nu wel met collegas overleggen en hen als senior onderzoeker verder helpen.
    Ik vertel altijd dat bij mij alle prikkels binnenkomen (daar zit geen filter op), dat ik daarmee continue associeer en tot mijn ideeen kom, maar dat daar ook geen rem of uitknop op zit.
    Prikkels gaan niet weg, blijven rondflitsen zonder dat ik gedachten heb. Gewoon een soort lichtflitsen. Gevolg chaos en uitputting.
    En dat ik naast medicatie mijzelf moet begrenzen (met bv meditatie, sport, rust).
    Mensen zagen het en zien de vooruitgang. En de kwaliteit die het brengt. Tuurlijk ook de nadelen.
    Maar openheid is mijn aard en mijn wapen tegen stigmatisering van welke aard ook.

  11. Beste iedereen,
    Ik begrijp best wat de schrijver vooropstelt: namelijk zelfbescherming.
    Vaak denken mensen dat iedereen elkaar wel gewoon zo eventjes begrijpt, maar dat is helaas niet zo. Moest dat wel zo zijn, was er waarschijnlijk meer vrede op aarde dan we nu kennen. Als ADD-er kwamen de puzzelstukjes bij elkaar toen ikzelf deze “diagnose” kreeg rond mijn 30ste. Ik voelde me altijd al volledig anders dan de rest en stuitte op regelmatige basis op veel onbegrip. Voornamelijk dan binnen een professionele setting. Want daar valt het nu eenmaal sneller op. Voor anderen, maar ook voor jezelf. Ik kende voorheen enkel ADHD en zocht verder niet in die richting. Ik was hyperactief in mijn hoofd, maar lichamelijk kon je dat niet zien. Gewoon na een lang traject van zoeken botste ik erop. Dat was een verademing. Bovendien werd deze zoektocht in gang gezet net doordat ik op mijn werk destijds op velerlei problemen stuitte. Gewoonlijk bij de meest simpele klusjes. De moeilijke, daar slaagde ik met glans in en kreeg linea directa te horen dat ik niet op mijn plek zat. Dat was misschien een compliment, maar zo ervoer ik dat niet. Ik had eindelijk weer eens werk! Tegenstrijdigheden alom dus. Hierin schuilt ook wel een gevaar. Men ziet het niet altijd aan iemand of hij/zij anders is. Net zoals autisme, veel mensen denken te weten wanneer iemand dat wel of niet heeft. Complete onzin, aangezien het denken een grotere rol speelt dan enkel het gedrag. Ik moet de schrijver hierin bijtreden dat je dit het best voor jezelf houdt. Zeker op de werkvloer. Je dichte vrienden en familie mag je dit wel eens vertellen. Echter overdrijf niet, want anders keert dit als een boemerang terug. ADD of ADHD mag geen excuus zijn. Op de werkvloer zullen mensen snel het gevoel krijgen dat je je wilt aanstellen of net daarom privileges wenst te krijgen. “Ik kom te laat, maar ja, ik heb ADD.” Zo werkt het dus niet, niet voor jezelf noch voor de ander. Iedereen is gelijk op de werkvloer, maar het blijven wel aparte individuen. Een goeie werksfeer en goed management is het belangrijkste. In België is dit ver zoek. In Nederland is er doorgaans meer begrip voor eenander. België loopt daar in veel meer achter. Dus jullie treffen het:-). Dat heet dan “mentale gezondheid” voor iedereen. Het woordje psycholoog en depressie is jaar en dag taboe geweest in België. Jullie omarmen dit reeds jaren. Het gaat hier niet over België en Nederland. Maar punt is wel dat begrip zo door de jaren heen kan verbeteren. Kennis en herkenning spelen hierbij parten. Een andere reden om hier niet mee te koop te lopen is dat de diagnose vaak misbruikt wordt. In dat rijtje van aanstellers wil je dus niet belanden. Ik heb geweten dat iemand in groep van de daken afschreeuwde dat ze ADHD had. Ze gedroeg haar opmerkelijk drukker dan anders. Later op de avond vroeg ik hoe zij dit wist van haar zelf: ze had blijkbaar een gratis online test gedaan??? Dat heet dan “self-fulfilling prophecy”. Dat vond ik knap balen. Ongeacht of ze nu wel of niet ADHD had, de manier waarop vond ik beledigend enerzijds en compleet aanstellerig. Dus op deze manier moet je niet al teveel op begrip verwachten. In ieder geval een domme manier om ermee te koop te lopen. Er is dus een groot verschil tussen anders zijn EN anders willen zijn. Die schreeuw om aandacht zoals we dit vandaag de dag ook in sociale media terugvinden vind ik hemeltergend. ADD en ADHD heb je maar dat ben je niet. Het is een aanvulling op je zijn, met de goede en mindere kanten eraan. In het leven moet je je focussen op je kwaliteiten en op omgevingen die het best bij je passen. Het moment dat jij voelt dat je HET moet zeggen, dan wilt dit misschien wel zeggen dat je daar niet op je plek zit. Dan is er zowiezo al weinig of minder begrip voor je. Je bent geen nummer, je bent een individu. Respecteer jezelf en omring je met de juiste mensen. Maak de juiste keuzes en volhardt niet in het tegemoetkomen van wat de maatschappij van je verwacht en dus hetgeen uiteindelijk toch niet bij je past. Doe lekker je eigen ding met vallen en opstaan. Dan kom je er wel. Het uitspreken van je diagnose helpt je weinig verder, het omarmen van zo een diagnose en er vrede mee hebben eens te meer. Groeten

  12. dank je ik dacht ook dat het vertellen wel opluchting zouw geven.mooi niet dus..gelijk allerlij vragen..me raar aankijken.ddus nu voel ik me raar..shit inderdaat volgende keer mijn mond dicht..

Geef een reactie